هر کسی که در عصر کنونی دوربین دارد، ادعا میکند که یک عکاس است. اما، عکاسی یک مهارت پیچیده و تخصصی است و نیاز به آموزش، یادگیری و تمرین دارد. عکاسی، مانند شعر یا فلسفه، باعث میشود که زمان زیادی را صرف بررسی جزئیات کوچک زندگی کنید. شما به منابع قابل اعتمادی نیاز دارید که بتوانید بهعنوان یک عکاس قدمهای روبهجلو بردارید. اینجاست که باید بدانید، انواع کتاب یادگیری عکاسی به کمک شما آمدهاند. در واقع کتابهای عکاسی یک راه هوشمندانه برای الهام گرفتن و یادگیری فنون جدید هستند و همچنین به شما کمک میکنند تا هنر عکاسی را بهتر درک کنید. اگر شما یک عکاس غیرحرفهای یا حرفهای هستید و میخواهید مهارتهای خود را در عکاسی تقویت کنید یا عناوین با کیفیتی دربارهی این حرفه به قفسهی کتاب خود اضافه کنید، در ادامهی این مطلب فهرستی از ۸ مورد از بهترین کتاب یادگیری و درک عکاسی را بهشما معرفی کردهایم.
-
تاریخ جهانی عکاسی
نیومی رُزنبلوم | کریم متقی، نشر کتاب پرگار
کتاب تاریخ جهانی عکاسی اثر دکتر نیومی رزنبلوم، نویسنده و مورخ برجستهی عکاسی است که در حدود ۳۰ سال در عرصهی آکادمیک فعال بوده است. او دو کتاب، با عنوانهایِ «تاریخِ جهانیِ عکاسی» و «تاریخِ زنان عکاس» را در زمینهی عکاسی منتشر کرده است. تاریخ جهانی عکاسی، تاریخ معتبری است که از سوی بیشترِ صاحبنظران رشتههای مختلف، خوانندگان عمومی و همچنین دانشجویان مورد استقبال و پذیرش قرار گرفته است. رزنبلوم در کتاب حاضر سیر تحولات عکاسی را بهترتیب تاریخی مورد مطالعه و بررسی قرار داده است. همچنین در هر مبحث، موضوعات متنوع و مرتبط به عناوین شرح دادهمیشود. در کتاب «تاریخ جهانی عکاسی» خواننده علاوه بر آگاهی از ایدهها و سیر تاریخ کلاسیک عکاسی، در حدود نهصد تصویر از عکاسان کمتر شناخته شده را نیز مشاهده میکند. دکتر رزنبلوم استادانه و با دقت و شرح جزئیات، مباحث کتاب را به تفصیل برای مخاطب بیان کرده است. او، با بررسی نقشهای متنوعی که عکاسی در بیان ایدهها ایفا کرده است، به مباحثی چون پرترهپردازی، مستندنگاری، تبلیغات و فتوژورنالیسم و خودِ دوربین، بهعنوان ابزاری برای بیان هنریِ شخصی، توجه ویژهای دارد. این کتاب که تا به حال به زبانهای فرانسوی، ژاپنی، لهستانی و چینی ترجمه شده است، بهعنوانِ مرجعی استاندارد و ارزشمند برای علاقهمندان، منتقدین و مورخینِ رسانهی عکاسی بهحساب میآید.

-
عکاسی
استیو ادواردز | مهران مهاجر، نشر ماهی
کتاب «عکاسی» نه شرح جامع عکاسی است و نه مرجع و راهنمای آن، بلکه کتابی است حاوی دیدگاهی فلسفی، تاریخی و در عین حال تجربی به عکس. این کتاب به شرح ویژگیهای بنیادین و ارزشها و معیارهای این پدیده میپردازد. استیو ادواردز، نویسندهی کتاب، تمایزهای میان عکاسی بهعنوان هنر و عکاسی بهعنوان سند را برمیشمارد و سیر تحول فناوری عکاسی مستند و هنری را در تاریخ بررسی میکند. او فقط به رویدادهای سیاسی و هنری مهم نمیپردازد، بلکه در آلبومهای خانوادگی، عکسهای پرسنلی و خاطرات شخصی هم درنگ میکند. این اثر با اینکه حجم مختصری دارد، اما با نگارش خوب و مفیدش، نظریات برخی از مهمترین متفکرین حوزهی رسانهی عکاسی را واکاوی کرده و اطلاعات ضروری را در کوتاهترین زمان ممکن در اختیار خواننده قرار میدهد.
این کتاب از مجموعهی مختصر مفید نشر ماهی است. این مجموعه ترجمهای است از کتابهای مجموعهی A Very Short Introduction که انتشارات دانشگاه آکسفورد انتشار و توزیع آنها را از سال 1995 آغاز کرده است، و تعداد عناوین آن تاکنون به بیش از 400 عنوان رسیده است. هرکدام از کتابها پیشدرآمدی است بر موضوعی خاص که اگرچه برای مخاطب عام نوشتهشده، نویسندهی آن از اساتید برجستهی آن رشته است.

-
ترکیببندی در عکاسی
هارالد مانته | پیروز سیار، نشر سروش
ترکیببندی، زبان تصویری ما است که همواره انسان در رشتههای گوناگون هنرهای تصویری آن را به شیوههای متنوعی به کار بسته است. هارالد مانته، یکی از برجستهترین معلمان هنرهای تجسمی در آلمان و استاد بینالمللی شناخته شده در رشتهی عکاسی، تلاش کرده روش تدریس خود طی بیش از 30 سال را برای ما در این کتاب به ارمغان آورد. هرچند شاید اکنون این کتاب به اثری کلاسیک در زمینهی هنر و مبحث ترکیببندی در عکاسی بدل شده باشد، با این حال، کیفیت مطلوب و جامعیت مطالب کتاب، در کنار توجه ویژه مانته به مکتب مدرسهی طراحی باوهاوس، و سعیش برای گردآوری و انطباق بخشی از یافتههای پاول کله و واسیلی کاندینسکی بر عکاسی، لحن بدیعی به رویکرد وی بخشیده، تا جایی که هنوز هم این کتاب از منابع اساسی و خلاقانه در زمینهی ترکیببندی در عکاسی بهشمار میرود. در این کتاب، مانته به بررسی اصول خط، شکل، نقطه، رنگ، کنتراست و ترکیب و طراحی در سطحی بسیار بالاتر از سایر کتابهای این حوزه میپردازد. او همچنین تعدادی تکنیک برای تقویت بیان در عکاسی و پشتیبانی از اهداف عکاس ارائه میدهد. این دروس با بیش از 750 تصویر از نمونه کارهای خود مانته، و همراهی بیش از 160 نمودار به زیبایی نشان داده شده است. ترکیببندی در عکاسی یک کتاب منحصربهفرد است که مطمئناً برای هر کسی که درگیر عکاسی است – از آماتور گرفته تا حرفهای -، به یک مرجع ارزشمند تبدیل میشود.

-
عکاسی همهچیز را دگرگون میکند
ماروین هفرمن | الهام آقا باباگلی، معصومه آقایی، نشر کتاب پرگار
در توضیحات پشت جلد این کتاب میخوانیم: عکاسی به خودی خود هیچ هویتی ندارد، موقعیتش بهعنوان تکنولوژی با مناسبات قدرتی که آن را به کار میگیرند تغییر میکند. سرشتش بهعنوان یک کردوکار به نهادها و عواملی وابسته است که آن را تعریف میکنند و به کار میاندازند. کار کردنش بهعنوان یک شیوه تولید فرهنگی با شرایط مشخصی از هستی پیوند دارد و محصولاتش فقط در چارچوب جریانهای ویژهای که دارند روشن و با معنایند. تاریخش اصلاً یکپارچگی ندارد. عکاسی بارقهای در میان عرصه فضاهای نهادی است. این عرصه است که ما باید آن را بررسی کنیم نه عکاسی به خودی خود. کتاب در شش بخش اصلی به تأثیر عکاسی در شاخههای گوناگون میپردازد. در نهایت، مجموعه تفسیرهای این کتاب راهی برای ادامهدادن به این بحث جالب است که چرا عکس همچنان اینقدر مهم و قدرتمند است و چه تأثیری بر زیست ما داشته است.

-
عکاسی: درآمدی انتقادی
لیز ولز (ویراستار) | سولماز ختاییلر، مهران مهاجر و دیگران، نشر مینوی خرد
نویسنده و گردآورنده مقالات این کتاب لیز ولز استادیار هنرهای رسانهای در دانشکدهی هنرهای دانشگاه پلیموت است؛ از جمله آثار و فعالیتهای او میتوان به: ویرایش دو کتاب قرائت عکاسی (2003) و افقهای متغیر: چشمانداز عکاسی امروز زنان (2000)، و کیوریتور نمایشگاه گردشی رو به شرق، عکاسی معاصر منظره از نواحی بالتیک (2004 تا 2006) اشاره کرد. ولز در این کتاب تلاش کرده است با گرد هم آوردن برخی از نظریات و تحلیلهای قابل توجه در مورد رسانهی عکاسی، دید گستردهتری برای تفکر در مورد آن خلق کند. عکاسی: درآمدی انتقادی به بررسی بحثهای کلیدی در مورد نظریهی عکاسی میپردازد و آنها را در بافت و بستر اجتماعی و سیاسیشان مورد بررسی قرار میدهد. این کتاب با تلفیق منحصربهفرد نظریهی عکاسی با تاریخ عکاسی، به بررسی سرشت دیدن به شیوهی عکاسانه میپردازد. در فصلهای هفت گانهاش و در قالب موضوعاتی چون نظریهی عکاسی، عکاسی مستند، عکاسی مردمپسند و شخصی، عکاسی بدن، جامعهی نمایش و تبلیغات، عکاسی هنری و عکاسی دیجیتال، با رویکردی انتقادی به گفتگو در باب چند و چون خوانش و فهم عکس و کارکرد آن در جهان معاصر مینشیند. در سالهای اخیر این کتاب از جمله پر ارجاعترین منابع پیرامون مباحث عکاسی بوده است.

-
دربارهی عکاسی
سوزان سونتاگ | نگین شیدوش، نشر حرفهنویسنده
کتاب «دربارهی عکاسی» با عنوان انگلیسی «On Photography» مجموعهای از مقالات سوزان سونتاگ است که اولین بار سال ۱۹۷۷ منتشر شد. سونتاگ که بهعنوان یکی از تاثیرگذارترین نویسندگان عصر مدرن شناخته میشود، در این اثر دیدگاههایش را دربارهی تاریخ و نقش امروزی عکاسی در جوامع سرمایهداری از دههی ۱۹۷۰ را بیان میکند. او همچنین تاریخ عکاسی آمریکا را در رابطه با مفاهیم ایدهآلیستی آمریکا که توسط والت ویتمن مطرح شدهاست را بررسی کرده و این ایدهها را تا مفاهیم زیباییشناختی دههی ۱۹۷۰، بهویژه در رابطه با هنرمندانی چون دایان آربوس و اندی وارهول دنبال میکند. کتاب «دربارهی عکاسی» یکی از شناختهشدهترین و تاثیرگذارترین آثار در میان جامعهی عکاسی است که شما را وادار میکند هر آنچه که دربارهی شناخت رسانهی عکاسی میدانید را زیر سؤال ببرید. این اثر درخشان، سال ۱۹۷۷ برندهی جایزهی ملی منتقدان کتاب برای نقد شد و در بین ۲۰ کتاب برتر سال ۱۹۷۷ توسط ویراستاران مجلهی نیویورکتایمز بوک ریویو انتخاب گشت.

-
عکس به مثابه هنر معاصر
شارلوت کاتن | کیارنگ علائی، نشر حرفههنرمند
شارلوت کاتن که از نویسندگان و کیوریتورهای شناخته شدهی عالم عکاسی در سالیان اخیر است، در این کتاب کوشیده به انحاء مختلف به توسعهی عکاسی در هنر معاصر از سبک پرتره تا شاخهی عکاسی صحنهآرایی شده و سایر گونهها بپردازد. این کتاب که تاکنون به ده زبان دنیا منتشر شده، مرجعی فشرده و موجز برای آشنایی با روند عکاسی در دوران معاصر است و ضمن ارجاعات تاریخی به پیشینهی شکلگیریِ نحلههای دوران مدرن، به تغییر موضع عکاسی در مقابل رویهی معمول حاکم در سدهی گذشته میپردازد. کتاب در ۱۸۴ صفحه، ۷ فصل و ۱ ضمیمه رنگی موضوعاتی چون: روایت و داستان سرایی در عکاسی، چیدمانهای میکس مدیا، دست کاری در طبیعت، رویکردهای برخاسته از هنر مفهومی، کارکرد عکاسی فاین آرت در دوران معاصر و تغییر موضع عکاسی از اوایل دهه ۱۹۷۰ به این سوء در خلال معرفی فشرده و متعدد مجموعهای از عکاسان معاصر و آثارشان به بحث گذاشته و به خواننده نشانمیدهد.

-
وقتِ عکس
مهران مهاجر | نشر آگه
مهران مهاجر، عکاس، مدرس و نویسنده سرشناس ایرانی در زمینههایی چون عکاسی، هنرهای تصویری و علوم انسانی است. بیتردید نگاه او به هنر و عکاسی تأثیر چشمگیری بر عکاسی معاصر ایران داشته است. مهاجر با گردآوری مقالههای دهههای اخیر خود در قالب این کتاب تلاش نموده چشمانداز نسبتاً منسجمی در باب نگاهش به عکس و عکاسی را به خوانندگان ارائه کند.

او در مطلب درآمد کتاب پیرامون محتوای آن میگوید:
“عکاسی ایران و تاریخ آن نانوشته بسیار دارد و همین نوشتههای گردآمده در این کتاب خود نشانهای است بر آن نانوشتهها. پس شاید فایدهی بنیادین گرد آمدن این نوشتههای پراکنده انگیختن آدمها باشد برای نوشتن نانوشتهها. امید دارم خودم هم یکی از این آدمها باشم. باری، این نوشتههای کوتاه و بلند برآمده از یک طرح پیشینی نیستند و قرار نیست هم نشینی آنها پیکری یکپارچه بسازد. یکچیز اینها را بههم میچسباند و آن نفس کلمهی «عکس» است این نوشتهها، کهنهترینشان هجده سالگی را رد کرده و تازهترینشان دو سهسالهاند. من عکاس همیشه با نفس کلمهی «عکس» کلنجار رفتهام و این کلنجار گاه شده است خود عکس و گاه شده است کلمه؛ و البته نسبتِ عکس و کلمه نسبتی است جذاب و معضل ساز که همیشه چشم و ذهن و دل مرا با خود بردهاست. باری انباشتی از چنین کلماتی در این کتاب گرد آمده است. نوشتهها سه بخش شدهاند. بخش نخست نوشتههای بلندتری هستند که عمدتاً سویهای یا ساحتی از عکاسی حال یا گذشتهمان را میکاوند؛ یکی دو نوشته هم برخی ویژگیهای عام در عکس و عکاسی (مثلاً زمان یا نور) را کاویدهاند؛ و گاه هم نگاهی انداختهام به رابطهی میان عکاسی و برخی حوزههای کنش انسانی از قبیل تاریخ و سیاست. نوشتههای بخش نخست بر پایهی تاریخ نوشتنشان مرتبشدهاند. بخش دوم هم نوشتههایی است دربارهی عکاسان ایرانی البته در چند متن پا را از عکس آنسوتر گذاشتهام و به سه نقاش برجستهی کشورمان پرداختهام و نیز به دو هنرمند معاصرمان در حوزهی هنرهای جدید. در این نوشتهها نخست نقاشان را آوردهام شاید عکاسان بر پایهی تقدم و تأخر کاری چون نقاشی سلف عکاسی است و سپس آمدهاند و دستآخر هم به دو هنرمند از عرصهی هنر جدیدمان پرداختهام شاید هنرهای جدید را هم بتوان از چشماندازی و دست کم تا اندازهای وامدار عکاسی دانست. نوشتههای بخش سوم پراکندهترند و اغلب جرقهای هستند که گوشهای از عکسی را روشن میکنند، اگر که نسوزانند. بیش و کم هیچیک از مقالههای سه بخش در قالب سنتی مدرسی یا دانشگاهی نوشته نشدهاند، هر چند کوشیدهام در کلیات گرفتار نشوم و بیشتر گوشه گوشههای عکس را و عکاسی را بکاوم ”.